
Dodatkowy urlop macierzyński
Od 19 marca 2025 roku rodzice wcześniaków i dzieci hospitalizowanych mogą skorzystać z dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Wyjaśniamy, komu przysługuje to prawo i jakie warunki należy spełnić.
Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych: uregulowania prawne w zakresie tworzenia i rezygnacji
Aby wyrównać szanse i wesprzeć mniej zamożnych pracowników, pracodawca może utworzyć w firmie Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych. Jest to fundusz celowy, z którego środki przeznacza się na pomoc socjalną dla pracowników (np. zapomogi losowe, pomoc finansową dla osób uprawnionych znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej oraz zwrotną lub bezzwrotną pomoc na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową).
Pomoc z Funduszu ma być skierowana do pracowników i osób uprawnionych o najniższych dochodach, i skutkować ma złagodzeniem różnic w poziomie życia. Beneficjentami Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych są więc najczęściej rodziny wielodzietne, samotni rodzice, emeryci czy renciści, chorujący pracownicy.
Kodeks Pracy, w art. 771, reguluje przyznawanie wynagrodzenia za pracę oraz innych świadczeń związanych z pracą, do których należy Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych. Pozostałe przepisy określające fundusz socjalny w firmie, można znaleźć w Ustawie.
Zasady tworzenia oraz funkcjonowania ZFŚS określa natomiast Ustawa z dnia 4 marca 1994 roku o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. W tym roku na naszym blogu pojawił się już temat ZFŚS, ale w kontekście zawieszenia aktów prawa wewnętrznego w związku z pandemią.
Pracodawcy tworzący zakładowy fundusz mogą wydatkować z niego wyłącznie na działalność socjalną wskazaną w Ustawie o ZFŚS. Przy czym dla zróżnicowania wysokości tej pomocy należy stosować tzw. kryterium socjalne.
W art. 8. 1. Ustawy wskazano, że przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z Funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu. Oznacza to, że wysokość świadczeń nie może być jednakowa dla wszystkich pracowników (bo trudno sobie wyobrazić, że wszyscy mają identyczną sytuację materialną i takie same potrzeby). Nie można też uzależniać wysokości wypłat od np. stażu pracy.
Nie wszyscy pracodawcy mają obowiązek tworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, a co za tym idzie – dokonywania odpisów. Zapomogi mogą być także wypłacane ze środków obrotowych pracodawcy, na podstawie dobrowolnej decyzji pracodawcy. Wypłata zapomogi może także wynikać z wewnątrzzakładowych uregulowań obowiązujących u danego pracodawcy.
Kto natomiast tworzy ZFŚS?
Ustawa o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych uzależnia możliwość nietworzenia Funduszu od dopełnienia określonych formalności. Forma rezygnacji zależy od tego czy w zakładzie pracy obowiązuje układ zbiorowy pracy czy regulamin wynagradzania.
Obowiązek pracodawcy w zakresie tworzenia funduszu zależy od tego do jakiej grupy pracodawców zalicza się dany podmiot. Jeżeli pracodawcą jest jednostka budżetowa, to nie może zrezygnować z tworzenia funduszu, a ponadto ma obowiązek tworzenia funduszu niezależnie od ilości osób zatrudnionych.
Na podstawie art. 4 ustawy o ZFŚS pracodawcy w drodze regulacji wewnątrzzakładowych mogą postanawiać o:
W tabeli zaprezentowano różne formy prawne rezygnacji z tworzenia ZFŚS:
Informacja w sprawie nietworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i niewypłacania świadczenia urlopowego jest wiążąca tylko w danym roku. Jeżeli pracodawca będzie chciał zrezygnować z tworzenia ZFŚS i wypłaty świadczenia urlopowego w kolejnych latach, w każdym roku musi ponownie przekazywać pracownikom stosowną informację w terminie do 31 stycznia danego roku.
Artykuł ten jest jednym z serii artykułów o ZFŚS. Przedstawiono w nim zasady tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Specjalnych. Kolejne treści dotyczyć będą uprawnień do korzystania z ZFŚS, uregulowań RODO oraz zagadnień związanych z zawieszeniem funkcjonowania ZFŚS z powodu trudnej sytuacji ekonomicznej w następstwie koronawirusa.
Więcej na www.mazars.pl
Ta strona używa plików cookie.
Niektóre z tych plików są niezbędne, a inne pomagają nam analizować ruch na stronie, wyświetlać reklamy i zapewniać dostosowane do Twoich potrzeb doświadczenia.
Aby uzyskać więcej informacji na temat wykorzystywanych przez nas plików cookie, zapoznaj się z naszą polityką prywatności
To pliki bez których niniejsza strona nie może poprawnie działać.
Analityczne pliki cookie pomagają nam ulepszać naszą stronę internetową, zbierając informacje o korzystaniu z niej.
Marketingowe pliki cookie pomagają nam zwiększyć trafność naszych kampanii reklamowych.