Praca w porze nocnej
Kadry i płace
- Obowiązywanie pory nocnej
Praca w porze nocnej to dla wielu osób codzienność, ale także wyzwanie zarówno dla pracowników jak i dla pracodawców. W Polsce zgodnie z art. 1577. § 1. KP pora nocna obejmuje 8 godzin między godzinami 2100 a 700. Przedział ten obejmuje 10 godzin, dlatego każdy pracodawca w regulaminie pracy bądź w treści informacji dodatkowej dla pracownika powinien określić zakres 8 następujących po sobie godzin, w których w zakładzie pracy obowiązuje pora nocna.
- Wynagrodzenie za pracę w porze nocnej
Pracownik, który pracował w porze nocnej powinien otrzymać dodatek do wynagrodzenia w wysokości 20% minimalnego wynagrodzenia. W podstawie wyliczenia dodatku przyjmujemy wyłącznie wynagrodzenie minimalne obowiązujące w danym roku kalendarzowym. W celu wyliczenia dodatku wartość wynagrodzenia minimalnego dzielimy przez nominalną liczbę godzin do przepracowania w danym miesiącu, następnie wynik mnożymy przez 20%.
W poniższej tabeli przedstawiona została wysokość dodatków za pracę w porze nocnej w 2024 roku z podziałem na miesiące oraz uwzględnieniem zmiany płacy minimalnej w lipcu.
Wysokość dodatków za pracę w porze nocnej w 2024 r.
| Miesiąc | Czas pracy | Wynagrodzenie minimalne | Wysokość dodatku |
| Styczeń | 168 godz. | 4242 zł | 5,05 zł |
| Luty | 168 godz. | 4242 zł | 5,05 zł |
| Marzec | 168 godz. | 4242 zł | 5,05 zł |
| Kwiecień | 168 godz. | 4242 zł | 5,05 zł |
| Maj | 160 godz. | 4242 zł | 5,30 zł |
| Czerwiec | 160 godz. | 4242 zł | 5,30 zł |
| Lipiec | 184 godz. | 4300 zł | 4,67 zł |
| Sierpień | 168 godz. | 4300 zł | 5,12 zł |
| Wrzesień | 168 godz. | 4300 zł | 5,12 zł |
| Październik | 184 godz. | 4300 zł | 4,67 zł |
| Listopad | 152 godz. | 4300 zł | 5,66 zł |
| Grudzień | 160 godz. | 4300 zł | 5,38 zł |
Nie ma przeszkód, aby pracodawca w swoim zakładzie pracy wprowadził korzystniejsze zasady wynagradzania pracy w porze nocnej niż ta zawarta w Kodeksie Pracy.
U pracowników, którzy stale wykonują pracę w porze nocnej poza zakładem pracy dodatek może zostać zastąpiony ryczałtem, czyli ustaloną miesięczną kwotą w stałej wysokości. Zgodnie z art. 1518§ 1. KP, aby ustalić kwotę ryczałtu, należy określić przewidywany wymiar takiej pracy. Prognozowany wymiar godzin przypadających w porze nocnej można ustalić analizując poprzedni okres pracy np. kwartalny, roczny. Należy obliczyć, ile wynosiła praca w godzinach nocnych, następnie uśrednić te dane i na tej podstawie oszacować wysokość ryczałtu.
- Zakaz pracy w porze nocnej
Kobieta w ciąży
Pracodawca ma bezwzględny zakaz kierowania kobiet w ciąży do pracy w godzinach nocnych. Od momentu, w którym pracownica przekazała pracodawcy informację o ciąży, musi on zmienić jej rozkład pracy w taki sposób, aby mogła swoją pracę wykonywać tylko w dzień. Gdyby okazało się to niemożliwe, pracodawca musi przenieść pracownicę na inne stanowisko pracy, na którym nie jest wykonywana praca w porze nocnej. Jeśli pracodawca nie ma takiej możliwości musi zwolnić pracownicę z obowiązku świadczenia pracy. Za okres nieświadczenia pracy pracownica zachowuje prawo do dotychczasowego wynagrodzenia.
Brak możliwości wykonywania pracy w porze nocnej przez pracownicę w ciąży często wiąże się z utratą dodatkowego wynagrodzenia. W takiej sytuacji kobiecie przysługuje dodatek wyrównawczy. Jest to różnica pomiędzy wynagrodzeniem, które otrzymywała przed zajściem w ciąże, kiedy mogła wykonywać pracę w nocy, a wynagrodzeniem które otrzymuje po tej zmianie.
Pracownik wychowujący dziecko do ukończenia 8 roku życia
Zgodnie z art. 178 § 2. KP pracownika wychowującego dziecko do ukończenia przez nie 8 roku życia nie wolno bez jego zgody zatrudniać w porze nocnej. Zakaz obowiązuje obojga rodziców, jednak z możliwości odmowy może skorzystać tylko jeden rodzic.
Pracownik niepełnosprawny
Osoba niepełnosprawna nie może być zatrudniana w porze nocnej. Jednak zasada ta nie obowiązuje jeśli osoba z niepełnosprawnością jest zatrudniona przy pilnowaniu lub gdy na wniosek pracownika lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego nieobecności lekarz sprawujący opiekę nad tą osobą wyrazi na to zgodę.
Pracownik młodociany
Kodeks pracy zabrania zatrudniania pracownika młodocianego w porze nocnej. Pora nocna dla młodocianego przypada pomiędzy godzinami 2200 a 600. Jeśli pracownik młodociany:
- ukończył ośmioletnią szkołę podstawową i nie ma ukończonych 15 lat
- nie ukończył ośmioletniej szkoły podstawowej i nie ma ukończonych 15 lat
- nie ukończył ośmioletniej szkoły podstawowej i ma ukończone 15 lat
jego pora nocna przypada pomiędzy godziną 2000 a 600.
Jeśli zainteresował Państwa ten temat, zachęcamy do śledzenia pozostałych wpisów na blogu oraz do kontaktu z naszymi ekspertami.
Korekty składek PPK
Jak poprawnie korygować składki PPK na listach płac? Zdarza się, że w wyniku błędu pracownik zostanie zgłoszony do PPK, pomimo złożonej wcześniej deklaracji rezygnacji. Są też sytuacje, gdy pomimo braku rezygnacji pracownik nie zostaje zgłoszony do PPK. Co w sytuacji, gdy pracownik złoży deklaracje rezygnacji już po naliczeniu listy płac? Jak dokonać korekty PPK, gdy […]
Dane potrzebne do zgłoszenia pracownika do ZUS
Proces zgłaszania pracownika do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) jest kluczowym etapem formalizującym zatrudnienie. Pracodawca i zleceniodawca czyli płatnicy składek mają obowiązek zgłosić nowo zatrudnionego pracownika/ zleceniobiorcę do ZUS w celu objęcia ubezpieczeniem społecznym oraz zdrowotnym zgodnie z art. 36 ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Poniżej przedstawiam listę kroków niezbędnych do prawidłowego zgłoszenia […]
Dni wolne na poszukiwanie pracy
Poszukiwanie nowej pracy to wyzwanie, które wymaga czasu i zaangażowania. Szukanie ofert, przygotowanie CV oraz uczestniczenie w rozmowach rekrutacyjnych jest procesem czasochłonnym. W Polsce, pracownicy mają prawo do dni wolnych na poszukiwanie nowego zatrudnienia. Za pomocą tego uprawnienia ustawodawca zapewnia więcej czasu na znalezienie nowej pracy.
Obniżenie wymiaru etatu pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego
Pracownik, który jest uprawniony do urlopu wychowawczego może skorzystać z uprawnienia do obniżenia wymiaru czasu pracy, do wymiaru nie niższego niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy w okresie, w którym mógłby korzystać z urlopu wychowawczego. W praktyce dotyczy to pracowników, którzy są zatrudnieni u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy. Do tego okresu należy wliczać również poprzednie okresy zatrudnienia.
Akta osobowe pracownika – cudzoziemca
Prowadzenie akt osobowych cudzoziemców wymaga od pracodawców nie tylko staranności i dbałości o szczegóły, ale także ciągłego monitorowania zmian w przepisach prawnych i ścisłej współpracy z odpowiednimi organami administracyjnymi.
Urlop wypoczynkowy – co warto o nim wiedzieć
Urlop wypoczynkowy to przywilej zagwarantowany każdemu pracownikowi, który ma na celu zapewnić odpoczynek od codziennych obowiązków pracowniczych. Pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu wypoczynkowego a także nie może odmówić wykorzystania urlopu, który został mu udzielony przez ustawodawcę. Pracodawca ma zaś obowiązek zagwarantować pracownikowi urlop wypoczynkowy, gdyż za nieprzestrzeganie tego obowiązku naraża się na […]
Zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia
Zasiłek chorobowy jest świadczeniem pieniężnym, które ma na celu wsparcie finansowe osób, które z powodu choroby są czasowo niezdolne do pracy. W Polsce zasady przyznawania i wypłacania zasiłku chorobowego regulują przepisy ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. W pewnych sytuacjach zasiłek chorobowy przysługuje […]
Urlop ojcowski
Urlop ojcowski to jedno z uprawnień przysługujących pracownikom, które zostało wprowadzone do Kodeksu pracy w celu wspierania ojców w aktywnym uczestnictwie w życiu rodzinnym i opiece nad dzieckiem. Urlop ojcowski jest ważnym elementem polityki prorodzinnej, mającym na celu wsparcie ojców w pełnieniu roli opiekuńczej oraz promowanie równouprawnienia rodziców. Jest to wyłączne i samodzielne prawo ojca, […]
Zwrot składek ZUS
Każdy pracownik, niezależnie od rodzaju zatrudnienia, musi regularnie płacić składki na ZUS. Płatnik (pracodawca) nalicza ubezpieczonemu i opłaca do ZUS składki emerytalno-rentowe od pełnej podstawy ich wymiaru do momentu osiągnięcia przez niego limitu wynoszącego 30-krotność prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy.
Badania medycyny pracy – wstępne, okresowe, kontrolne
Badania medycyny pracy są nieodłącznym elementem procesu zatrudniania i utrzymania pracowników. W ramach procesu zatrudniania oraz monitorowania stanu zdrowia pracowników, istnieją trzy główne rodzaje badań medycyny pracy: wstępne, okresowe i kontrolne. W ramach przepisów prawa pracy określone są konkretne sytuacje, w których pracodawca musi zapewnić przeprowadzenie badań lekarskich.