Kto może skorzystać z uprawnienia do obniżenia wymiaru etatu?

Pracownik, który jest uprawniony do urlopu wychowawczego może skorzystać z uprawnienia do obniżenia wymiaru czasu pracy, do wymiaru nie niższego niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy w okresie, w którym mógłby korzystać z urlopu wychowawczego. W praktyce dotyczy to pracowników, którzy są zatrudnieni u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy. Do tego okresu należy wliczać również poprzednie okresy zatrudnienia.

Na jaki okres można obniżyć wymiar etatu?

Pracownik może zawnioskować o obniżenie wymiaru etatu na okres, w którym mógłby korzystać z urlopu wychowawczego. Zgodnie z przepisami, jest to okres maksymalnie 35 miesięcy, do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia. Wyjątkiem jest rodzic samotnie wychowujący dziecko, który ma prawo do urlopu wychowawczego w wymiarze pełnych 36 miesięcy, w innych przypadkach należy pamiętać, że jeden miesiąc jest zarezerwowany dla drugiego rodzica dziecka. W przypadku gdy pracownik już wykorzystał część urlopu wychowawczego, może skorzystać z obniżonego wymiaru czasu pracy, przez okres, który pozostał mu do wykorzystania. Przykładowo, jeżeli pracownik przebywał na urlopie wychowawczym przez 12 miesięcy, ma prawo do obniżenia wymiaru etatu na okres 23 miesięcy, z zachowaniem zasady, że uprawnienie może zostać wykorzystane do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy 6 rok życia.

Kiedy i jak należy złożyć wniosek?

Omawiany wniosek należy złożyć na 21 dni przed terminem, od którego zamierza się rozpocząć pracę w obniżonym wymiarze czasu pracy. Jeżeli wniosek nie został złożony w terminie, pracodawca ma prawo do obniżenia wymiaru czasu pracy dopiero po upływie 21 dni od dnia złożenia wniosku. Wniosek może zostać złożony w postaci papierowej lub elektronicznej. Pracodawca ma obowiązek go uwzględnić. Wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy powinien zawierać następujące elementy:

– dane pracownika (imię i nazwisko),

– dane dziecka, w stosunku do którego pracownik jest uprawniony do urlopu wychowawczego,

– wskazanie okresu czasu przez jaki pracownik chciałby wykonywać pracę w niższym wymiarze,

– wskazanie obniżonego wymiaru czasu pracy.

Do wniosku należy dołączyć:

– odpis skrócony aktu urodzenia dziecka lub kopię tego dokumentu oraz

– oświadczenie pracownika o okresie, w którym do tej pory korzystał z wykonywania pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy, w okresie, w którym mógłby korzystać z urlopu wychowawczego.

Obniżenie wymiaru czasu pracy w powyższy sposób nie wymaga zmian w umowie o pracę ani zawierania porozumienia zmieniającego warunki pracy. Wniosek pracownika jest w tym zakresie wystarczający.

Ochrona pracownika w czasie trwania obniżenia wymiaru etatu.

Zgodnie z art. 186⁸ § 1 Kodeksu Pracy, pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie od dnia złożenia przez pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego wniosku o obniżenie wymiaru czasu pracy do dnia powrotu do nieobniżonego wymiaru czasu pracy. Ochrona ta jest jednak ograniczona czasowo – trwa maksymalnie 12 miesięcy. Pracownik zatem może pracować w obniżonym wymiarze czasu pracy przez okres maksymalnie 35 miesięcy, lub w przypadku rodzica samotnie wychowującego dziecko 36 miesięcy, jednak będzie objęty ochroną tylko przez maksymalnie 12 miesięcy. Wyjątkiem od ochrony jest sytuacja, gdy pracodawca rozwiązuje umowę w razie ogłoszenia jego upadłości lub likwidacji oraz gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

Jeśli zainteresował Państwa ten temat, zachęcamy do śledzenia pozostałych wpisów na blogu oraz do kontaktu z naszymi ekspertami.