Pracodawca ma obowiązek skierować na wstępne badania osobę przyjmowaną do pracy. Nowy pracownik musi wykonać badania i dostarczyć je przed rozpoczęciem pracy, w przeciwnym razie, bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku, pracodawca nie może go dopuścić do wykonywania pracy. W stosunku do osób już zatrudnionych, badania wstępne powinny być wykonane w przypadku przeniesienia pracownika młodocianego na inne stanowisko pracy bądź w przypadku pozostałych pracowników w przypadku przeniesienia na stanowisko pracy, na którym występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe.

Kiedy nowozatrudniony pracownik nie musi wykonywać wstępnych badań lekarskich?

Wyjątkiem od tego obowiązku jest sytuacja, w której dostarczy on aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie, a nowy pracodawca potwierdzi, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy. Pracownik musi zatem pamiętać, że poza aktualnym badaniem lekarskim, musi również dostarczyć skierowanie na to badanie. Ponadto, koniecznym jest, aby przyjęcie do pracy nastąpiło w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy. Wyjątek ten nie dotyczy jednak osób przyjmowanych do prac szczególnie niebezpiecznych.

Jeżeli zatrudniany pracownik jest ponownie przyjmowany do pracy u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy z tym pracodawcą, to również jest zwolniony z obowiązku przejścia wstępnych badań lekarskich.

Kontrolne badania medycyny pracy należy wykonać w przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, która spowodowana jest chorobą. Należy pamiętać, że badanie musi zostać wykonane już po zakończeniu zwolnienia lekarskiego, a przed przystąpieniem do pracy. W praktyce oznacza to konieczność wykonania badania w pierwszym dniu po zakończeniu przebywania na zwolnieniu lekarskim.

Okresowe badania medycy pracy wykonuje się w trakcie zatrudnienia, w terminie wskazanym na aktualnym orzeczeniu lekarskim. To lekarz decyduje o częstotliwości wykonywania badań okresowych, zatem orzeczenie lekarskie jest ważne do czasu, aż upłynie wskazana na nim data kolejnego badania. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy, w zależności od czynników szkodliwych występujących na danym stanowisku pracy jest to zazwyczaj okres od 1 roku do 5 lat. Pracodawca ma również możliwość skierować pracownika na okresowe badania lekarskie w terminie wcześniejszym, niż jest to wskazane w orzeczeniu, w sytuacji gdy zmieni się charakter wykonywanej przez niego pracy bądź ze względu na zmianę stanu zdrowia pracownika, która może mieć wpływ na utrzymanie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Kto pokrywa koszt wykonania badań?

Badania medycyny pracy wykonywane są na koszt pracodawcy, a badania okresowe i kontrolne powinny być w miarę możliwości wykonane w godzinach pracy pracownika. Pracownikowi za czas niewykonywania pracy w związku z przeprowadzanymi badaniami przysługuje prawo do wynagrodzenia, a w razie przejazdu na te badania do innej miejscowości, przysługują mu należności na pokrycie kosztów przejazdu według zasad obowiązujących przy podróżach służbowych.

Obowiązek podpisania umowy z placówką wykonującą badania medycyny pracy.

Zgodnie z art. 12 Ustawy o służbie medycyny pracy, badania powinny być wykonywane na podstawie pisemnej umowy zawartej przez podmiot obowiązany do ich zapewnienia, czyli pracodawcy, a podstawową jednostką służby medycyny pracy. W rezultacie każdy pracodawca powinien mieć podpisaną umowę z placówką wykonującą badania medycyny pracy i tylko do niej kierować kandydatów do pracy oraz pracowników.

Jeśli zainteresował Państwa ten temat, zachęcamy do śledzenia pozostałych wpisów na blogu oraz do kontaktu z naszymi ekspertami.