Rozwiązanie umowy o pracę przed rozpoczęciem okresu zatrudnienia

Wielu pracodawców decyduje się na podpisanie umowy o pracę na kilka, a nawet kilkanaście tygodni przed rozpoczęciem wykonywania obowiązków przez pracownika. Może się jednak zdarzyć, że z powodów biznesowych pracodawca postanowi zrezygnować z zatrudnienia. Zdarzają się również sytuacje, w których to pracownik otrzymuje korzystniejszą ofertę i pragnie wycofać się z uprzednio podjętej decyzji o nawiązaniu stosunku pracy. Czy w takim wypadku możliwe jest rozwiązanie umowy przed rozpoczęciem okresu zatrudnienia?

Daty w umowie o pracę

Według art. 26 Kodeksu Pracy stosunek pracy nawiązuje się w terminie określonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy, a jeżeli terminu tego nie określono – w dniu zawarcia umowy. Na tej podstawie warto rozróżnić datę zawarcia umowy, tj. termin jej podpisania, oraz datę rozpoczęcia pracy, czyli nawiązanie stosunku pracy. Niejednokrotnie obie daty są tożsame, na przykład w sytuacji, gdy pracownik podpisuje umowę pierwszego dnia pracy.

Wyrok Sądu Najwyższego z 29 października 2007 r. (sygn. akt: II PK 56/07)

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 29 października 2007 r. (sygn. akt: II PK 56/07) możliwość rozwiązania umowy nie jest uzależniona od nawiązania stosunku pracy. W uzasadnieniu wyjaśniono, że okres pomiędzy zawarciem umowy a nawiązaniem stosunku pracy nie jest traktowany jako okres zatrudnienia. Pracownikowi nie przysługują w tym okresie uprawnienia wynikające ze stosunku pracy. W orzeczeniu wskazano również, że nie ma zakazu rozwiązania umowy o pracę przed nawiązaniem się stosunku pracy, a żadne przepisy nie wskazują możliwości rozwiązania umowy wyłącznie w okresie zatrudnienia. Do dnia nawiązania stosunku pracy umowa może być rozwiązana na zasadach ogólnych przewidzianych w Kodeksie Pracy. Obie strony umowy mogą ją rozwiązać za wypowiedzeniem lub na mocy porozumienia stron.

Jaki okres wypowiedzenia przyjąć?

O ile możliwość rozwiązania umowy nie zależy od okresu zatrudnienia, o tyle w świetle art. 36 § 1 Kodeksu Pracy długość okresu wypowiedzenia jest związana z okresem zatrudnienia. W omawianej sytuacji rozwiązania umowy pracownik nie ma jeszcze żadnego stażu pracy u pracodawcy. Sąd Najwyższy zaznaczył, że okresem wypowiedzenia dokonanego przed nawiązaniem się stosunku jest okres przewidziany w art. 36 § 1 pkt 1 Kodeksu Pracy, czyli dwa tygodnie, z uwagi na zatrudnienie krótsze niż sześć miesięcy. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy pracownik wcześniej pozostawał z tym samym pracodawcą w stosunku pracy lub strony w umowie o pracę przedłużyły ustawowy okres wypowiedzenia tej umowy.

Jak postąpić, jeśli okres wypowiedzenia kończy się później niż data nawiązania stosunku pracy?

Warto zwrócić uwagę, czy rozwiązanie umowy nastąpi przed dniem nawiązania stosunku pracy. Jeśli tak, to pracownik nie otrzyma wynagrodzenia ani świadectwa pracy, bowiem stosunek pracy nie został nawiązany. Jeśli jednak data rozwiązania przypadnie już po nawiązaniu stosunku pracy, to pracownik powinien wykonywać swoje obowiązki do końca okresu wypowiedzenia. Wówczas otrzyma wynagrodzenie oraz świadectwo pracy. W przypadku, gdy pracownik nie stawi się do pracy, pracodawca mając na uwadze nieusprawiedliwioną nieobecność, może rozwiązać umowę za wypowiedzeniem bez zachowania okresu wypowiedzenia z winy pracownika.

Jeśli zainteresował Państwa ten temat, zachęcamy do śledzenia pozostałych wpisów na blogu oraz do kontaktu z naszymi ekspertami.